Nierejestrowa działalność, czyli Twój pierwszy salon kosmetyczny!

Często widzę, że na różnych forach pada wiele pytań dotyczących nierejestrowej działalności gospodarczej. Pytacie między innymi:

Jak rozpocząć prowadzenie nierejestrowej działalności gospodarczej?
Czy potrzebuję kasę fiskalną?
Czy muszę mieć NIP?
Jak rozliczane są podatki?
Ile mogę zarabiać?

Pomyślałam, że zbiorę informacje, które na pewno przydadzą Ci się, jeśli zaczynasz swoją przygodę w branży. Załóżmy, że chcesz na próbę otworzyć salon kosmetyczny i jak najmniejszym kosztem sprawdzić, jak pójdzie Ci prowadzenie własnej firmy ;).

Piszę „na próbę”, ponieważ od 2018 roku w prawie jest taka możliwość. Nierejestrowana (nierejestrowa) działalność gospodarcza wymaga minimum inwestycji i formalności (nie trzeba rejestrować firmy, prowadzić księgowości etc.). To całkiem dobra okazja, żeby sprawdzić, czy Twój pomysł na biznes ma sens i jak się z nim czujesz. Pisałam ostatnio, że najlepiej testować swoje umiejętności na rodzinie i znajomych, ale po czasie musimy zacząć pracować z „prawdziwymi” klientkami - dzięki temu dostaniemy informację zwrotną na temat tego, co możemy jeszcze poprawić i stać się jeszcze lepszymi.

Nierejestrowa działalność gospodarcza pomija obowiązek rejestracji i płacenia składek ZUS, to na początek duże ułatwienie. Od dochodów płaci się 18% podatku w momencie wypełniania PIT-u i unika wielu formalności i kosztów.

A jeśli Twoja działalność się rozkręci... wtedy „wskakujesz” na wyższy poziom i zakładasz firmę - ale wtedy wiesz już mniej więcej, jak prowadzi się biznes w naszej branży i jest Ci o wiele, wiele łatwiej ;).

Dlatego już teraz warto zastanowić się nad nazwą handlową, stworzyć logo i profil na Facebooku czy Instagramie - nazwą firmy i logo jak najbardziej możesz się posługiwać, ale firmą na razie jest osoba fizyczna czyli TY. Możesz wystawiać rachunki (ważne żeby były na nich Twoje dane), mieć wizytówki lub papier firmowy, a nawet stronę internetową.

Jeśli praca Ci się spodoba i będziesz się w niej dobrze czuć, możesz pomyśleć o poważniejszej działalności (sama poczujesz, kiedy będzie na to dobry moment) - na razie przygotowałam dla Ciebie trochę informacje na temat NDG w formie pytań i odpowiedzi.

#1. Kto może prowadzić nierejestrową działalność gospodarczą? 

Są tylko trzy warunki, które musimy spełnić aby móc prowadzić nierejestrową działalność gospodarczą. Po pierwsze przychód z nierejestrowej działalności gospodarczej nie może przekroczyć w żadnym miesiącu połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia - o tym za chwilę napiszę. Drugim warunkiem jest niewykonywanie działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy. No i trzeba być osobą pełnoletnią ;).

#2. Co muszę zrobić, by rozpocząć działalność nierejestrową?

By rozpocząć działalność nierejestrową wystarczy zacząć prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży (może to być taka tabela: - zobacz wzór). Nie trzeba nigdzie zgłaszać rozpoczęcia działalności.

#3. Ale co to jest ewidencja sprzedaży? 

Ewidencja sprzedaży to zestawienie wszystkich wpłat, które wpłynęły do Ciebie od Klientek/Klientów. Można ją prowadzić w formie papierowej – najlepiej przeznaczyć wtedy na to specjalny zeszyt, w którym w formie tabeli będziesz zapisywała sprzedaż za dany dzień (nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym). 

#4. Co powinno się znaleźć w ewidencji sprzedaży w działalności nierejestrowej? 

Nie ma odgórnie ustalonych elementów uproszczonej ewidencji sprzedaży, ale najczęściej zawiera ona: liczbę porządkową, datę sprzedaży, wartość sprzedaży oraz wartość sprzedaży (może to być tabela - zobacz wzór). Warto dodać miesięczne podsumowanie wartości sprzedaży, ponieważ jeśli przekroczymy limit, o którym wspomnę za chwilę, w ciągu 7 dni powinniśmy zarejestrować firmę.

#5. Jaki jest limit przychodów w działalności nierejestrowej?

Przychód należny z tej działalności nie może przekraczać w żadnym miesiącu połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w aktualnej ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Prezydent w 2023 roku podpisał ustawę dotyczącą podniesienia limitu przychodów w działalności nierejestrowanej z 50% do 75% minimalnego miesięcznego wynagrodzenia. Termin wejścia w życie przepisów to lipiec 2023 roku. Limit przychodów wynosiłby wtedy (w 2023 roku) 2700zł!

#6. Co to w ogóle są przychody?

Przychody to wszystkie wpłaty (środki pieniężne), które otrzymałaś od Klientek/Klientów za sprzedane produkty lub wykonane usługi.

#7. Czy muszę płacić podatek dochodowy z tytułu działalności nierejestrowej?

Tak, dochody z działalności nierejestrowej są opodatkowane na zasadach ogólnych i należy je rozliczyć w PIT-36. Dane z działalności wpisujemy w części E, w wierszu 9: „Działalność nierejestrowana, określona w art. 20 ust. 1ba ustawy”. W polu 111 wpisujemy przychód z działalności, w kolumnie 112 poniesione w związku z tą działalnością koszty, a w kolumnie 113 rzeczywisty dochód. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj.

#8. Czy muszę mieć kasę fiskalną?

Tak. Od 1 lipca 2021 roku kasę on-line muszą mieć firmy, które świadczą usługi: fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne, budowlane, w zakresie opieki medycznej, prawnicze, związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej (wyłącznie w zakresie wstępu). Obowiązek rejestrowania transakcji przy pomocy kasy fiskalnej, podobnie jak prowadzenie działalności, która nie korzysta ze zwolnienia z VAT z uwagi na wartość sprzedaży, powodują konieczność uzyskania numeru NIP, także w przypadku działalności nierejestrowej. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj.

#9. Czy muszę posiadać NIP?

Osoby wykonujące działalność bez rejestracji, które muszą stosować kasę fiskalną, są zmuszone pozyskać też NIP. Nie da się bez niego zafiskalizować kasy fiskalnej. Jeśli interesuje Was jak kupić kasę fiskalną, czy należy się na nią dofinansowanie, dajcie znać – chętnie przygotuję dla Was wpis również na ten temat.

#10. Czy poniosę koszty księgowości?

Jeżeli wypełnianie zwykłego PIT-u nie jest dla Ciebie problemem, to nie potrzebujesz księgowej i nie ponosisz kosztów prowadzenia księgowości. Samo wypełnienie PIT-u również można zlecić księgowej lub komuś, kto ma w tej kwestii doświadczenie, zdarza się, że deklarację pomagają wypełniać na przykład fundacje, swoją pomocą służą również urzędy skarbowe.

#11. Co z rachunkami i fakturami?

Rachunek lub fakturę możesz wystawić na prośbę Klienta. W rachunku powinny się znaleźć takie informacje: kolejny numer, data wystawienia, dane sprzedawcy i nabywcy, nazwa usługi oraz kwota do zapłaty. W fakturze powinnaś umieścić: datę wystawienia, numer, imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, nazwę towaru/usługi, liczbę dostarczonych przedmiotów lub zakres usługi, cenę i kwotę należności ogółem.

#12. Jakie dane wystawcy powinny być na rachunku?

Jako wystawcę podajesz swoje imię, nazwisko, adres domowy i NIP.

#13. Czy mogę legalnie reklamować i promować swoją działalność nierejestrową?

Tak, w tym również za pomocą stron internetowych.

#14. Czy mogę używać nazwy i logo?

Tak, ważne żeby na rachunku były Twoje dane, czyli dane osoby fizycznej.

#15. Czy płatności mogę przyjmować gotówką i przelewem?

Tak. Obie formy są dozwolone.

#16. Czy działalność nierejestrowaną może wykonywać tylko osoba pełnoletnia?

Tak. Tylko osoba pełnoletnia ma pełną zdolność od czynności prawnych.

#17. Czy muszę zakładać osobne konto bankowe?

Nie jest to konieczne, można korzystać ze swojego rachunku.

#18. Czy działalność nierejestrowaną można prowadzić z przerwami (np. kilka miesięcy świadczenia usług, kilka miesięcy przestoju)?

Nie ma do tego przeciwwskazań, o ile ani razu nie zostanie przekroczony próg miesięczny dotyczący przychodu należnego, co powoduje, że działalność przestaje być uznawana za działalność nierejestrową i staje się działalnością gospodarczą. 

Prowadzenie działalności gospodarczej „na próbę” można rozpocząć bez przeszkód i z łatwością, jeśli spełnia się warunki (przypomnijmy, że są to: pełnoletność, nieprzekroczenie limitu przychodów i nieprowadzenie działalności gospodarczej przez 60 miesięcy). Teoretycznie nie jest nam potrzebny NIP, jednak w praktyce, w branży kosmetycznej ze względu na konieczność posiadania kasy fiskalnej należy zwrócić się do Urzędu skarbowego o nadanie NIP-u. Potem wystarczy prowadzić skrupulatnie ewidencję sprzedaży i rozwijać swoją firmę ;)

Mam też dla Ciebie więcej informacji na temat kasy fiskalnej i tematów z nią związanych (kosztów, możliwości dofinansowania etc.) - napisz koniecznie, jeśli masz doświadczenia, którymi możesz się podzielić z nami.